Produkty Regionalne i Tradycyjne
Lista Produktów Tradycyjnych jest przewodnikiem po regionalnej kuchni polskiej, a także źródłem informacji na temat tradycji, sposobów wytwarzania oraz wyjątkowych cech najstarszych polskich przysmaków.
Na LPT mogą być wpisane produkty rolne, środki spożywcze i napoje spirytusowe:
- których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych, tzn. wykorzystywanych od co najmniej 25 lat, metod produkcji,
- będące elementem dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane,
- stanowiące element tożsamości społeczności lokalnej.
Wnioski o wpis produktu na Listę składa się do marszałka województwa, który dokonuje ich oceny. Pozytywnie zweryfikowane wnioski przesyłane są do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który jest odpowiedzialny za jej prowadzenie i uaktualnienie. Lista jest publikowana na bieżąco, na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi i raz w roku, w Dzienniku Urzędowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Lista produktów tradycyjnych dostępna jest tutaj
Z wpisem produktu na LPT nie wiąże się:
- ochrona nazwy produktu,
- kontrola zgodności produkcji z zadeklarowaną metodą wytwarzania.
System rejestracji produktów regionalnych w Unii Europejskiej
Na szczeblu wspólnotowym nazwy produktów rolnych i środków spożywczych rejestrowane są jako Chroniona Nazwa Pochodzenia, Chronione Oznaczenie Geograficzne lub Gwarantowana Tradycyjna Specjalność. Chroniona Nazwa Pochodzenia i Chronione Oznaczenie Geograficzne – podkreślają związek między jakością a miejscem pochodzenia produktów, a Gwarantowana Tradycyjna Specjalność – wyróżnia ich tradycyjną metodę produkcji. Rejestracja na szczeblu wspólnotowym przyznaje prawo producentom wytwarzającym produkty zgodnie ze specyfikacją do posługiwania się wspólnotowymi logo. Ponadto, w przypadku Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych ochronie podlega nazwa produktu. W odniesieniu do Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności rejestracji podlega metoda produkcji, a nazwa produktu jest chroniona, o ile producenci wystąpili o jej zastrzeżenie. Naruszenie prawa jest w tym wypadku ścigane i podlega karom grzywny oraz ograniczenia wolności. Szczegółowe warunki specyfikacji każdego z produktów, określają jak, kiedy oraz gdzie należy go produkować, aby można było używać objętej ochroną nazwy. Producenci mają zapewnić ich niezmienną specyficzną jakość i zadbać, by pod jedną nazwą konsument zawsze znalazł produkt o tej samej jakości. Ponadto każdy producent, który chce wytwarzać produkt pod zarejestrowaną nazwą musi poddawać się dodatkowej kontroli, tzw. kontroli procesu produkcji ze specyfikacją. Należy podkreślić, że zarejestrowany produkt nie staje się wyłączną własnością konkretnych producentów, ale jest chroniony jako wspólne dobro. Nikt nie może zostać wyłącznym właścicielem narodowej tradycji, dobra płynącego z warunków klimatycznych panujących na danym obszarze bądź przepisów udoskonalanych przez kilka pokoleń. Produkty takie można jednak poddać ochronie, właśnie ze względu na ich wyjątkowe cechy.
Przepisy UE – Produkty regionalne i tradycyjne